courses:unix:lab_intro

Wprowadzenie do pracy w systemie

Przygotuj się do laboratorium

  • To pierwsze zajęcia - po prostu przyjdź z umysłem otwartym na wiedzę o Linuxie :-)
  • Uwaga – jeżeli jeszcze nie znasz danych dostępowych do swojego konta w systemie Linux w pracowni, załatw to do kolejnych zajęć! (szczegóły na początku instrukcji do kolejnych zajęć!)

Wiedza

1. Gdzie szukać pomocy?

  • podstawowe źródło pomocy - podręcznik manual: man (spróbuj: man man)
  • dodatkowa pomoc - wbudowana w polecenia: uruchom z opcją -h albo --help (nie zawsze dostępna; spróbuj man -h i man --help)

2. System

  • system wieloużytkownikowy i wielozadaniowy
  • różne wersje Unixa uname

3. Użytkownicy

  • użytkownik identyfikowany przez: login, identyfikator, hasło, grupy
  • polecenia: groups, id
  • zmiana hasła: passwd lub yppasswd (różnica w kontekście pracowni WFAIS jest opisana tutaj)
  • powłoka i sesja
  • informacje o użytkownikach: w, who, finger

4. Logowanie

  • terminal, urządzenie tty
  • sesje zagnieżdżone
  • zapisywanie sesji: script
  • system kontroli zużycia przestrzeni dyskowej: quota
  • wylogowywanie się: exit, logout

5. Maszyny zdalne

  • logowanie się na zdalne maszyny: ssh, telnet
  • przekierowanie X11: opcja -X do ssh (zob. manual)

6. Sieć

  • FTP (ang. File Transfer Protocol), komendy: open, cd, ls, get, put, bye
  • anonimowe ftp: anonymous FTP
  • SFTP - polecenia jak FTP, używa SSH
  • scp 
    scp [user@host:]plik_zródlowy [user@host:]plik_docelowy
  • wget
  • podstawowe pojęcia związane z siecią: TCP/IP, adres, port, DNS, itp.
  • dostępne narzędzia do WWW, tekstowe: lynx, links, graficzne: firefox

7. Pliki

  • wyświetlanie zawartości pliku: cat plik
  • stworzenie pustego pliku: touch plik
  • edytowanie pliku: nano plik
  • [więcej o plikach będzie na kolejnych zajęciach!]]

Ćwiczenia

  1. Zaloguj się w systemie Linux w pracowni
  2. Jakie są różne sekcje manuala? Z jakich części składa się każda strona manuala? Aby to sprawdzić zajrzyj do strony poświęconej manualowi w manualu!
  3. Jakie polecenie powinno się wydać na początku zajęć (w celu rejestrowania wpisywanych poleceń)?
  4. Zmień hasło. Jakie są dobre hasła?
  5. Sprawdź jacy użytkownicy pracują w systemie. Skąd się zalogowali i kiedy? Co robią (jakich programów używają)?
    [można to przeprowadzić w zależności od konfiguracji serwera; np. finger może być zablokowany]
  6. Sprawdź własny identyfikator użytkownika i grupę.
  7. Wróćmy jeszcze do passwd. Na jakich plikach operuje to polecenie? Sprawdź w manualu. Obejrzyj te pliki - co w nich widzisz?
  8. Zaloguj się na inne serwery, na których masz konta. Jak to zrobić?
    • Np. serwer Studenckich Pracowni Komputerowych (SPK) Wydziału FAIS UJ (login i hasło takie samo jak w salach G-1-xx): spk-ssh.if.uj.edu.pl; dostępny również pod adresem IP: 149.156.43.64 – zauważ, że przez SSH można łączyć się na serwery korzystając z obydwu typów adresów
  9. Jak zamknąć sesję? A jak wylogować się z systemu?
  10. Skopiuj pliki pomiędzy swoimi kontami przy pomocy ftp, sftp, scp
    [można to przeprowadzić w zależności od konfiguracji konkretnego serwera]
  11. Co to jest adres IP i DNS? W jakiej są do siebie relacji? Co to jest port? Jakiego protokołu dotyczy?
  12. Obejrzyj stronę https://www.uj.edu.pl przy pomocy lynx
  13. Pobierz stronę https://www.uj.edu.pl przy pomocy wget. Obejrzyj pobrany plik
  • courses/unix/lab_intro.txt
  • Last modified: 11 months ago
  • by kkt